آرزوی هر طلبه رسیدن به موفقیت است و تمام سختی هایی را که به جان می خرد به خاطر دست یابی به این آرزو   است.

موفقیت چیزی نیست که یک شبه به دست بیاید و باید سال ها برای آن زحمت کشید اما می توان با به کار گیری برخی روش ها سریع تر و راحت تر به آن دست یافت و  موفقیت خود را تضمین نمود یکی از این روش های بسیار سودمند و مفید  استفاده از تجربه های کسانی است که این راه را طی کرده اند و بر قله موفقیت گام نهاده اند  این راه راهی مطمئن و سریع و آسان برای رسیدن به  موفقیت می باشد.

امام علی علیه السلام می فرماید: العقل حفظ التجارب . عقل، به یاد سپردن تجربه هاست .(1)

 هم چنین آن امام همام  استفاده از تجربه ها را نشانه خردمندی می دانند و چنین می فرمایند : العاقل من وعظته التجارب. خردمند کسی است که تجربه ها او را پند دهد . (2)

 اگر طلبه بخواهد از تجربه های ارزنده علما استفاده نکند و خود بخواهد تجربه اندوزی نماید از این رو که عمر انسان محدود است و فرصت زود گذر است ، زمان زیادی را از دست خواهد داد و از موفقیت بسیار دور خواهد شد .

 رییس مذهب جعفری امام صادق علیه السلام در این راستا می فرمایند: لا یطعمن ...القلیل التجربة المعجب برأیه فی رئاسة .

 شخص کم تجربه خود رای ، هرگز نباید به هیچ ریاستی طمع بندد.(3) امام علی علیه السلام در سخنی پر معنا   تجربه را راه گشای زندگی می داند و می فرماید : لولا التجارب عمیت المذاهب .اگر تجربه ها نبود ، راه ها پوشیده می ماند.(4)

 آن امام مظلوم در کلامی دیگر درباره ارزش والای استفاده از تجربه ها می فرماید:الظفر بالحزم، و الحزم بالتجارب.پیروزی با دور اندیشی ، و دور اندیشی با تجربه ها به دست می آید.(5)

 امیر المومنین در نامه ای  به  فرزندشان امام حسن علیه السلام می فرماید: فبادرتک بالادب قبل ان یقسو قلبک و یشغل لبک لتستقبل بجد رایک من الامر ما قد کفاک اهل التجارب بغیته و تجربته، فتکون قد کفیت مؤونة الطلب و عوفیت من علاج التجربة.

پیش از آن که دلت سخت و اندرز ناپذیر شود و مغزت از چیزهای دیگر انباشته گردد به ادب و تربیت تو پرداختم تا به جد تمام ، به کار پردازی و از آنچه اهل تجربه در پی آن بودند و به محک خویش آزمودند بهره برداری نمایی و از رنج و زحمت جستجو راحت باشی و از تجربه اندیشی معاف گردی .(6)

وصی بر حق پیامبر استفاده از تجربه ها را بسیار مهم و حیاتی می داند و  چنین می فرماید: من احکم التجارب سلم من المعاطب ، من غنی عن التجارب عمی عن العواقب.هر کس به درستی تجربه آموزد از هلاکت ها جان سالم به در می برد و هر کس از تجربه ها بی نیازی جوید عواقب امور را نمی بیند.(7)

مراجع بزرگ شیعه نماد موفقیت برای هر طلبه ای هستند که طلبه می تواند با استفاده از تجربه های آنان راه خود را برای رسیدن به موفقیت صاف و هموار سازد.

مراجع بزرگ و علمای نامی کسانی هستند که راه موفقیتی را که طلبه تازه می خواهد پا در آن گذارد به پایان رسانده اند و با بالا و پایین و پیچ و خم ها و سختی ها و مشکلات  آن به خوبی آشنایی دارند ، ایشان آینده هر طلبه ای می توانند باشند به شرط آن که طلبه ها  به سخنان آنان گوش جان فرا دهند و قدر تجربه های گران سنگ آنان را که نتیجه یک عمر تلاش و کوشش خالصانه است را به خوبی دریابند.

امام علی علیه السلام  تجربه پیران را با ارزش تر از تلاش جوانانی می دانند که بدون استفاده از تجربه های بزرگان خود می خواهند دست به کاری بزنند ، و می فرمایند : رای الشیخ احب الی من جلد الغلام . اندیشه پیر در نزد من از تلاش جوان خوشایند تر است.(8)

طلبه اگر نخواهد از تجربه های گران سنگ و با ارزش مراجع معظم تقلید و علمای بزرگ و اساتید حوزه استفاده نماید بدون تردید راه موفقیت را بی جهت برای خود سخت و دشوار می سازد و  ممکن است برای همیشه خود را از رسیدن به موفقیت محروم سازد .

آیت الله العظمی مکارم شیرازی یکی از مراجع بزرگ تقلید شیعه می باشند که با تلاشی مثال زدنی توانسته اند پله های ترقی را یکی پس از دیگری طی کنند و بر قله موفقیت قدم نهند و خدمات بسیار ارزنده ای به حوزه علمیه و ایران اسلامی و جهان اسلام  نموده اند .

معظم له در پاسخ به سئوال یکی از طلاب جوان که از ایشان خواسته بود، رمز موفقیت خود را بیان کنند، با اشاره به این که معلوم نیست تا چه اندازه ای موفق بوده ام، عوامل موفقیت های بزرگان را بیان کردند.

این مرجع عالی قدر با کمال تواضع و فروتنی به این طلبه زیرک چنین فرمودند : من نمی گویم عوامل موفقیت من؛ چرا که معلوم نیست تا چه اندازه موفق بوده ام! اما وقتی سؤال می کنند عوامل موفقیت علما و طلاب و روحانیون چیست، سه عامل را از همه مهمتر می دانم.

ایشان در بیان اولین عامل مهم موفقیت، گفتند: عامل اول پشتکار است؛ یعنی نباید خسته شد؛ زیرا انسان هایی که پشتکار نداشته باشند، به جایی نمی رسند.

معظم له در ادامه با مثال زدن برخی از علمای نام آور بزرگ شیعه فرمودند : وقتی انسان حالات شخصیت هایی همچون صاحب جواهر، آیت الله بروجردی، علامه مجلسی و دیگر بزرگان را مطالع می کند، می بیند که این بزرگواران عجب پشتکاری داشتند؛  از این رو طلاب و روحانیون هم باید پشتکار داشته باشند.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی با اشاره به دومین عامل مهم موفقیت، تصریح کردند: نظم و انضباط عامل بسیار مهمی در دستیابی به موفقیت است؛ چرا که بی نظمی باعث هدر رفتن عمر انسان می شود.

این مرجع تقلید خلوص نیت را یکی دیگر از عوامل  موفقیت های بزرگان دانسته و ابراز داشتند: هر قدر نیت ها خالص تر باشد، موفقیت بیشتر است.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی در پایان یادآور شدند: پشت کار، نظم و انضباط و اخلاص سه عامل مهم موفقیت بزرگان دین در طول تاریخ است.

برخی از انسان هایی که به موفقیت رسیده اند ،حاضر نیستند که راز موفقیت خود را به  سادگی در اختیار دیگران گذارند اما آیت الله العظمی مکارم شیرازی به آسانی و از سر اخلاص راز موفقیت خویش را در اختیار ما طلبه ها گذاشتند و اگر طلبه ای قدر این گنج پر بها را نداند در حق خود جفا کرده است و خود را از رسیدن به افتخار و سربلندی محروم ساخته است .

پی نوشت :

1-تحف العقول/ص130

2-معارف و معاریف/ج2/ص361

3-میزان الحکمه/ج2/ص186/ح2458

4- میزان الحکمه/ج2/ص186/ح2462 

5- میزان الحکمه/ج2/ص186/ح2456

6-تحف العقول/ص114

7- میزان الحکمه/ج2/ص184/ح2451

8-نهج البلاغه/ص643/حکمت 86

9-پایگاه فرهنگی مذهبی شیعه

منابع:

1- میزان الحکمه/محمدی ری شهری/ انتشارات دارالحدیث/چاپ نهم /سال 1387

2- معارف و معاریف/سید مصطفی حسینی دشتی/انتشارات آرایه/ 1385

3- نهج البلاغه/ترجمه محمد دشتی/انتشارات الهادی/سال 1379

4-تحف العقول / ترجمه صادق حسن زاده/آل علی / 1385         

تهیه و تولید : مهدی صدری ، گروه حوزه علمیه تبیان